Update 17 januari 2023!

Recht op gedekte zorg in Nederland
Men heeft als verdragsgerechtigde, verblijvend in Nederland, alle rechten die de inwoners van Nederland zelf hebben op basis van de Nederlandse basisverzekering. Dit is een uniek recht. Men zal geen particuliere verzekeraar vinden die zorg buiten het woonland onvoorwaardelijk vergoedt. Hooguit krijgt men op verzoek toestemming van de verzekeraar voor een behandeling buiten de grenzen wanneer de capaciteit binnen de grenzen aantoonbaar onvoldoende is of wanneer de behandeling in het buitenland goedkoper is. Van de zorg naar keuze in Nederland wordt in toenemende mate gebruik gemaakt. In 5 jaar zijn de kosten hiervan, verleend aan verdragsgerechtigden, meer dan verdubbeld.

Wie vergoedt wat
Wil men als verdragsgerechtigde van het recht op zorg naar keuze in Nederland gebruik maken dan worden de betalingen aan de zorgverleners uitgevoerd door de Groep Buitenlands Recht Zilveren Kruis (GBR-ZK) in Apeldoorn. Het Zilveren Kruis is door de Minister van VWS aangewezen als het hiervoor bevoegde orgaan. De medische kosten worden vergoed in overeenstemming met de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz). Voor zorg in Nederland zijn de regels van de CPAM in het geheel niet van toepassing. Die gelden alleen voor zorg verleend in Frankrijk, ook al bent u Nederlands verdragsgerechtigde. Bij verdragsgerechtigden wordt zorg in Nederland vergoed volgens het Nederlandse systeem, zorg in Frankrijk volgens het Franse. Uw aanvullende Franse verzekering (Mutuelle) heeft ook geheel geen betekenis voor zorg geleverd in Nederland. Wanneer de zorg in Nederland onder de Zvw of Wlz valt wordt die geheel vergoed volgens de regels van de basisverzekering. Een gedeeltelijke vergoeding, zoals men van de CPAM kent, bestaat niet in Nederland. Daartegenover heeft Nederland echter het systeem van een jaarlijks eigen risico van 385 euro (2021). Dit eigen risico is echter tot nu toe nog niet in rekening gebracht. Het College van Zorgverzekeringen, dat vroeger verantwoordelijk was voor de verdragsgerechtigden, vond dit te ingewikkeld. Nu het CAK deze taak heeft overgenomen zou dat wel eens kunnen gaan veranderen.

Aanvullende verzekeringen en langdurige zorg
Binnen het verdragsrecht is het niet mogelijk een aanvullende verzekering te nemen. Maar voor zorg in Frankrijk is dit goed mogelijk via een Assurance Complementaire/Mutuelle. Kiest men voor zorg in Nederland dan is het in principe mogelijk particulier een aparte verzekering af te sluiten die aanvult op de basisverzekering die men via het verdragsrecht heeft, maar dan slechts voor zorg in Nederland. Dit is echter niet gangbaar. Wil men aanspraak maken op langdurige zorg in Nederland dan dient men in het bezit te zijn van een indicatiestelling. Gelukkig kan die tegenwoordig vooruit, vanuit het buitenland, worden aangevraagd bij een team buitenland van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) dat hier speciaal mee is belast (www.ciz.nl, 0031-88-789 1000). Men moet er echter rekening mee houden dat een verblijf van meer dan een half jaar in Nederland betekent dat men woonachtig in Nederland wordt (met ook fiscale consequenties).

Sociale ondersteuning, WMO
Naast de Zvw en Wlz kennen we nog de Wmo, Wet maatschappelijke ondersteuning. Een deel van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) is overgegaan naar de Wmo. Verdragsgerechtigden kunnen op voorzieningen in het kader van de Wmo geen aanspraak maken. De uitvoering van deze wet ligt bij de gemeenten; verdragsgerechtigden wonen niet in een Nederlandse gemeente. Daarenboven kan men op basis van de Wmo geen recht op voorzieningen laten gelden. De Wmo is gebaseerd op discretionaire bevoegdheid, dat wil zeggen dat een bestuursorgaan in meer of mindere mate de vrijheid heeft om naar eigen inzicht een besluit te nemen. Men ziet dit tegenwoordig duidelijk in verschillen tussen gemeenten. Sommige gemeenten kunnen, of doen, meer dan andere in het kader van de Wmo. Verkeert men in een situatie dat men terug wil gaan naar NL en op hulp is aangewezen dan kan dit een factor zijn bij het kiezen van de vestigingsplaats.

Als u voor zorg naar keuze in Nederland kiest
Overweegt u voor een behandeling naar Nederland te gaan dan is het verstandig vooraf contact op te nemen met  de Groep Buitenlands Recht – Zilveren Kruis (0031-33-445-6870, gbr@zilverenkruis.nl). Op hun speciale website vindt u meer informatie (zilverenkruis.nl/naar-nederland/Paginas/Gepensioneerden-en-uitkeringsgerechtigden.aspx).
U moet in het bezit zijn van de European Health Insurance Card (EHIC) die wordt uitgegeven door het CAK. De EHIC kan via internet worden aangevraagd (hetcak.nl of 0031-88-711-5551). Eenmaal ontvangen dan wordt de kaart de volgende jaren automatisch toegezonden. De EHIC is bedoeld voor spoedhulp in alle Europese landen. Voor een niet-spoedeisende behandeling buiten Frankrijk kunnen Nederlands verdragsgerechtigden alleen maar naar Nederland gaan wil men onder het verdragsrecht verzekerd zijn. Men is ook verzekerd wanneer men met een Franse verwijzing (ordonnance) direct naar een Nederlandse specialist gaat. Men moet de (Franse) verwijzing in Nederland kunnen tonen. Mogelijk verlangt men een vertaling.

Natura- en restitutiepolissen in Nederland
In Nederland zien we een steeds sterker wordend onderscheid tussen naturapolissen en restitutiepolissen. De verzekeraars beconcurreren elkaar vooral op het gebied van de naturapolissen. Dat wil zeggen dat de verzekeraars contracten afsluiten met ziekenhuizen en artsen met als gevolg dat patiënten slechts gebruik kunnen maken van de gecontracteerde zorgverleners. Men heeft bij naturapolissen geen vrijheid van keuze ten aanzien van ziekenhuis en arts. De bijdrage (premie) die door het CAK aan verdragsgerechtigden wordt opgelegd is gebaseerd op de restitutiepolis. Men heeft dus keuzevrijheid en is niet onderworpen aan de beperkingen van naturapolissen van het Zilveren Kruis.

Zorg met gesloten beurs of vergoeding via declaratie
De zorgverleners in Nederland hebben moeten wennen aan de verzekering van verdragsgerechtigden die voor zorg in Nederland kiezen. In het verleden werden nog wel eens directe betalingen geëist. Tegenwoordig gaat het echter redelijk goed. De meeste ziekenhuizen zijn op de hoogte van de taak van het Zilveren Kruis (GBR-ZK) en regelen de zorgkosten zonder de patiënt ermee lastig te vallen. Bij huisartsen en apotheken eist men vaak nog wel directe betaling. Men kent het CAK dat op de EHIC als uitgever staat vermeld niet als zorgverzekeraar. Het helpt ook niet dat het CAK de EHIC uitgeeft terwijl het Zilveren Kruis de declaraties verzorgt. Declaraties kunnen echter soepel worden geregeld via het Zilveren Kruis met een declaratieformulier dat men op hun website vindt. Men moet er natuurlijk wel rekening mee houden dat alleen de verrichtingen die binnen de basisverzekering vallen worden vergoed.

Kijk voor meer informatie op de website van fanf.fr

De FANF (Fédération des Associations Néerlandaises en France) heeft als doel de belangen van Nederlanders in Frankrijk te behartigen door middel van het verstrekken van informatie, het geven van advies en het lobbyen bij overheidsinstanties.