Walnoten
Er is zoveel over walnoten te vertellen.
De herfst is in aantocht, dus tijd voor walnoten! Dat is overal buiten en in de winkels ook goed te zien. Er kan van september tot november weer flink geraapt, geplukt (met een oogstmachine) geschud aan de bomen en geknuppeld (de walnoot met een stuk hout uit de boom slaan) worden.
Met walnoot of okkernoot worden de vruchten van de gewone walnoten- of okkernotenboom (Juglans regia) bedoeld.
Om de vrucht zit een harde, tweedelige schaal (de dop). Tijdens de groei aan de boom wordt de walnoot ook nog beschermd (ca. 3 maanden) door een stevige groene bolster die bij de rijping open barst. Het oogsten gebeurt als de bolsters splijten en de donkere en vochtige noten tevoorschijn komen.
De walnoot is eigenlijk een steenvrucht. Steenvruchten zijn vruchten waarvan de binnenwand stenig is. Andere voorbeelden van steenvruchten zijn: abrikoos, kers, perzik en pruim.
Walnoten worden niet vers van de boom gegeten. Na de oogst worden de vruchten een aantal weken gedroogd in een goed geventileerde ruimte. Ze moeten voor het drogen wel helemaal schoon zijn.
De Perigordijnse walnoot wordt geoogst in vier regio’s: Limousin, Aquitaine, Midi-Pyrénées et Poitou-Charentes. De Dordogne kent meer dan 4000 hectare notenbomen. Die streek kent vier soorten walnoot: de Corne, Marbot, Franquette en de Grandjean.
De Dordogne heeft overigens een notenroute die loopt van Salignac naar Beynac, langs Domme, en stelt de geïnteresseerde in staat om de walnoot in al zijn aspecten te bewonderen. En dan met name de Grandjean vanaf boompje tot aan walnotenolie en notentaart. Onderweg is het een leuk idee om in Castelnaud-la-Chapelle het kleine écomusée te bezoeken (open van 1/04 tot 11/11 en gedurende schoolvakanties), gewijd aan de walnoot, de legende rond de vrucht en de lofzang op het hout van de bomen. Vanzelfsprekend is de route het meest interessant in de oogstmaand oktober.
De notenroute laat goed zien dat niets van de vrucht verloren gaat. In het voorjaar worden de bladeren gebruikt om een extract te maken voor bijvoorbeeld de notenwijn. De groene noten verdwijnen in de notenjam, of in de azijn, of in eau-de-vie!
In Sainte-Nathalène (in de buurt van Sarlat) staat de Moulin de la Tour uit de 16e eeuw. Hier kunnen de bezoekers het hele procedé zien. Er wordt alleen gewerkt met de Grandjean. De Grandjean wordt eerst verbrijzeld en daarna verhit op een houtvuurtje gedurende 45 minuten. De bruine massa wordt onder druk gebracht en zo komt de olie tevoorschijn. Na een week decanteren is de olie helder en klaar om over de salades te sprenkelen.
In de vroege ochtend van iedere woensdag in november kunt u een bezoek brengen aan het prachtige stadje Belvès waar dan de notenmarkt gehouden wordt (oktober 2020: het is op dit moment helaas onbekend of deze notenmarkt in verband corona wel door kan gaan). De kleine producenten brengen dan hun oogst naar de markthal waar de opkopers hen staan op te wachten. Tien slagen van de klok kondigen het begin van de markt aan.
Voedingswaarde
Veel mensen weten dat walnoten goed zijn voor onze gezondheid. De noten bevatten dan ook veel nutriënten. Wat zijn nutriënten en waarom zijn nutriënten zo belangrijk? Volgens de WHO (World Health Organization) moet je bepaalde nutriënten binnenkrijgen om gezond te kunnen leven. Deze essentiële voedingsstoffen maakt je lichaam niet zelf aan en moeten dus uit voedsel gehaald worden. Ze zijn belangrijk in het voorkomen van ziektes, helpen je bijvoorbeeld groeien en gezond te blijven.
Ik heb zelf jammer genoeg geen notenboom in mijn tuin. Ik ben dol op walnoten. In Frankrijk lachen in elke patisserie de notentaartjes je al toe als je binnen komt. Je kan de noten ook in zoveel verschillende gerechten verwerken, zoals in allerlei salades (bijvoorbeeld witlofsalade), yoghurts, granola of haverontbijt. Je kan er ook een heerlijke walnotenpesto mee/van maken voor op een cracker of op een heerlijke verse bruine boterham. Walnoten kan je ook heel goed in allerlei smoothies verwerken.
Walnoten bevatten nauwelijks koolhydraten, maar zijn vooral rijk aan vetten (namelijk meer dan 60%) en eiwitten. Ze zijn bovendien bijzonder rijk aan vezels, wat de gezondheid van de darmflora ten goede kan komen.
Ook blijken walnoten het hongergevoel tegen te kunnen gaan, waardoor er per saldo minder wordt gesnackt. De vezels, eiwitten en vetten kunnen zorgen voor een verzadigd gevoel.
Enkele adressen:
Écomusée de la noix du Périgord
24250 Castelnaud-la-Chapelle
05 53 59 69 63
http://www.ecomuseedelanoix.fr
Moulin de la Tour
24200 Sainte-Nathalène
05 53 59 22 08
www.moulindelatour.com
Huilerie d’Aiguevive, 24250 Cénac-et-St-Julien