IJsheiligen in Frankrijk is van dinsdag 11 mei tot donderdag 13 mei. Na deze periode is de kans op nachtvorst zo goed als nihil. Dus een belangrijke datum om rekening mee te houden wanneer je plantjes buiten wilt zetten of uitplanten. Wanneer de IJsheiligen voorbij zijn, kunnen de eenjarige bloemen en planten de tuin in. Buiten kan alles weer in orde gemaakt worden. De nachtvorst is funest voor zaailingen en eenjarig goed. MAAR: eventuele nachtvorst moet wel goed in de gaten gehouden worden! Is er toch nachtvorst voorspeld, dan proberen maatregelen te treffen om de planten te beschermen.

Wie zijn de ijsheiligen?

• Mamertus van Vienne: leefde in Vienne in Frankrijk, en was tevens Aartsbisschop van Vienne. Mamertus is een heilige in de christelijke kerk en maakt deel uit van de groep IJsheiligen. Hij is de beschermheilige van de herders en de brandweer. Mamertus is overleden op 11 mei in het jaar 475;
• Pancratius van Rome: de Romeinen hebben hem op een brute wijze omgebracht, omdat hij niet aan de Romeinse goden wilde offeren. Zijn sterfdag was op 12 mei in het jaar 304. De stoffelijke resten van Pancratius werden geborgen en begraven, en de Sint Pancratiusbasiliek is over deze stoffelijke resten van Pancratius heen gebouwd, en is nog steeds in Rome te bezichtigen. Zijn naam wordt nog steeds gebruikt voor kerken, scholen en sportverenigingen;
• Servatius van Maastricht: er zijn veel verhalen en vertellingen over Servatius te vinden. Zijn geboorte en sterfdag zijn helaas onbekend, maar geschat wordt dat hij rond de 4e en de 5e eeuw heeft geleefd. Zijn naamdag is in ieder geval op 13 mei. Servatius is de eerste historisch verifieerbare bisschop van Nederland. Servatius van Maastricht is daarom ook de beschermheilige van Maastricht;
• Bonifatius van Tarsus: Bonifatius van Tarsus is op 14 mei geboren in Rome, en dit is ook zijn naamdag. En ook hij is omgebracht door de Romeinen, tijdens de christenvervolgingen. Sinds 1969 is het niet meer verplicht om hem te vereren, maar nog steeds hoort hij in het rijtje van de IJsheiligen. Zijn stoffelijk overschot ligt in Rome in de basiliek van Santi Bonifacio e Alesso;
• Sophia van Rome: is in het jaar 304 overleden, ook ten gevolge van de christenvervolging. Het stoffelijk overschot van Sophia ligt voor een deel in Rome in de basiliek van San Martino ai Monti. En een ander deel van haar ligt in de abdij van Eschau. Sophie heet ook wel koude Sophie omdat zij de enige beschermheilige is tegen de nachtvorst. Vooral in Duitsland wordt haar naamdag gebruikt om de planten buiten te zetten en de bloembakken aan de gevel te hangen.

Warme periodes in februari en maart brengen mensen al in voorjaarsstemming, terwijl dan de winter nog niet voorbij is. Het is heerlijk om in februari wanneer de zon schijnt in een T-shirt buiten te lopen. De eerste zonnestralen na de winter maken nog geen zomer, dus het blijft dan nog even oppassen geblazen, zowel voor de mens zelf, als voor bloemen en planten. De nachtvorst is dan nog niet voorbij, ook al zijn er tien dagen achter elkaar mooi weer in februari of maart. Het is een feit dat jonge planten, bloemen en bloesems niet tegen nachtvorst kunnen. Daarom werden er op veel plaatsen ook wel vuren gestookt om de nieuwe knoppen te beschermen tegen de nachtvorst. In landen met seizoenen is het altijd een strijd tegen of met de elementen om planten goed te laten groeien en bloeien. Ik heb zelf ook te laat de planten beschermd tegen de vorst. Het leed was al geleden. Diverse planten hebben vorstschade. Bijna alle hortensia’s bijvoorbeeld zien er nu vreselijk uit helaas. En dat is zeker niet de enige plant helaas. De periode van de IJsheiligen is daarom een belangrijke periode, die ieder jaar weer terugkomt, waarin de koude periode weer wordt afgesloten. Vanaf de week voor IJsheiligen kunt u beginnen met het ‘afharden’ van plantjes. Afharden zorgt er voor dat de plantjes niet direct dood gaan als ze eenmaal buiten staan. Je zet de gezaaide plantjes overdag buiten en ‘s avonds gaan ze weer naar binnen. Het is verstandig deze methode te herhalen tot IJsheiligen voorbij is, dit is 15 mei.