Le Sud-Ouest is een streek die ooit het strijdtoneel was van de Honderdjarige Oorlog tussen de Fransen en Engelsen. Er ontstonden bastides.
Een bastide is volgens Wikipedia: “een Frans type middeleeuwse stad, gesticht in de 13e en 14e eeuw in voornamelijk Zuidwest-Frankrijk. Typerend voor de bastide is een rechthoekig stratenpatroon dat de stad verdeelt in acht huizenblokken rondom een centraal marktplein”. Zo ontstonden de dorpjes met pleintjes en een kerk. In de loop van de XIIIe en XIVe eeuw werden de kastelen niet langer geconfronteerd met agressie van buitenaf. Door de mensen op het platteland te beschermen, werd de bevolking de mogelijkheid geboden om beurzen en markten te organiseren en economische activiteiten te ontwikkelen.
Enkele mooie bastides in de Dordogne-vallei zijn:
Villefranche du Périgord, de oudste bastide van de Périgord. De overdekte markthal met natuurstenen zuilen en de eeuwenoude statige woningen hebben niets aan authenticiteit ingeboet. Wanneer je heerlijk op je gemak door de middeleeuwse straatjes slentert, proef je de sfeer van vroeger.
Monpazier, in 1284 gesticht door Edward I, hertog van Aquitaine en koning van Engeland. Monpazier is een schoolvoorbeeld van een bastidedorp. Deze bastide met Engelse allure staat op de lijst van “les Plus Beaux Villages de France” en wordt bovendien beschouwd als een van de meest authentieke en best bewaarde bastide van Zuidwest-Frankrijk. De constructie van de markthal dateert uit de 16e eeuw en de oude graanmaten die vroeger op de markt werden gebruikt, zijn nog altijd te zien.
Beaumont-du-Périgord: Midden in een heuvelachtig landschap ligt Beaumont du Périgord, de “eerste koninklijke bastide” van Engeland, gesticht in 1272 door Lucas de Thanay, heeft deze belangrijke bastide alleen zijn vestingwerken behouden, met 16 poorten. Terwijl de meeste bastides op een vierhoekige plattegrond zijn gebouwd, is Beaumont H-vormig, ontworpen door koning Edward I ter nagedachtenis aan zijn vader, Hendrik III.
Molières: Deze bastide, gesticht door de Engelsen in 1284, werd nooit voltooid, maar het blijft ondanks dat een zeer charmant dorpje.
Domme: Vanaf de top van zijn rotsachtige voorgebergte, zal deze middeleeuwse bastide op 12 km van Sarlat u kennis laten maken met de tijd van de Tempeliers.
Alleen al in de Lot-et-Garonne, in het departement Nouvelle-Aquitaine met de rijkste bastides, zijn meer dan 40 bastides.
Monflanquin en Villeréal behoren tot “les Plus Beaux Villages de France”.
Enkele mooie bastides in de Lot-et-Garonne zijn:
Monflanquin, een bastide uit 1252 en een begrip in de regio. Het is de bekendste en best bewaarde bastide van de streek. Kenmerkend zijn de vakwerkgevels of bloemrijke stenen gevels.
Villeréal heeft een houten hal die dateert uit de 14e eeuw. Graaf Alphonse de Poitiers stichtte in 1265 de bastidestad Villeréal, die in slechts 4 jaar werd gebouwd. Het hanteert, zoals alle nieuwe steden van de regio in de middeleeuwen, een dambordplan.
Villeneuve sur Lot, waarvan het stratenplan net een dambord is. Het is de grootste bastide in de vallei van de Lot. Villeneuve, gebouwd aan weerszijden van de Lot, werd een welvarende stad in de tijd dat goederen over de rivier werden vervoerd. Het deel gebouwd op de rechteroever heeft een regelmatig dambordplan en het linkerdeel herbergt ambachtslieden en tuinen. Villeneuve-sur-Lot, een van de grootste en machtigste bastide in le Sud-Ouest.
Pujols, in de omgeving van Villeneuve, mag ook niet ontbreken. Pujols mag zich dankzij de vele vakwerkhuizen een van de mooiste dorpen van Frankrijk noemen. In de zomer trekken de vele kunstexposities talloze bezoekers naar het dorp. Het middeleeuwse stadje Pujols, gelegen op een hoogte van meer dan 180 m, domineert de bastide van Villeneuve-sur-Lot.