“WONEN EN WERKEN IN FRANKRIJK”

Marga (56 jaar) en Geert (58 jaar) wonen sinds 1 augustus 2005 in Sagelat. In een mooi, comfortabel en warm aanvoelend huis.
Zij hebben drie kinderen, twee zonen en 1 dochter, die inmiddels 27, 24 en 20 jaar zijn, maar toen ze vertrokken in 2005 dus 14, 11 en 7 jaar oud waren. Ze woonden in Drenthe.

In Nederland werkte Marga als verpleegkundige neonatologie en Geert was een logistiek medewerker en later werkend op de afdeling Research van Villeroy & Boch. Maar is nu al 23 jaar een zelfstandig ondernemer bouw/verbouw en renovatie van huizen.

Waarom gingen ze naar Frankrijk. Hadden ze specifiek voor Frankrijk gekozen?
Marga zegt: “wat een belangrijke rol heeft gespeeld was dat we als er iets met onze familie zou gebeuren, we binnen 1 dag terug in Nederland wilden zijn. Daarom is bijvoorbeeld Italië afgevallen omdat dat niet zo gemakkelijk te doen was“. Maar beiden geven aan het sociale klimaat in Nederland toentertijd niet zo aantrekkelijk meer te vinden, te veel hectiek, altijd maar druk, te veel nadruk op het materiële in het leven, meer, duurder etc. Dingen waar zij zelf niet veel om gaven. Ook het gevoel dat er met al die drukte weinig tijd meer overbleef voor het wel en wee van het gezin. Ze wilden eigenlijk meer “back to basic”.

Al met al leidde dit ertoe dat ze aan een buurtgenoot, die reeds een huis in Frankrijk bewoonde in de Dordogne, vroegen om eens voor ze uit te kijken naar iets wat voor hun gezin geschikt zou zijn/of geschikt gemaakt zou kunnen worden.

Ze zijn in januari 2005 op aanraden van de buurtgenoot zelf gaan kijken. Een belangrijke voorwaarde was dat er een populatie woonde in het gebied die voor Geert als ondernemer potentiële klanten zou kunnen opleveren. De Dordogne, of ruimer gezegd de Périgord is zo’n gebied, veel landgenoten, naast ook Engelsen. Mensen die een huis hadden in deze regio en meestal wensen hadden ten aanzien van verbouw en of renovatie.

Ze besloten tot de overstap, er was een huis gevonden met de diverse schuren en de nodige grond erbij. Geert zou het eerste jaar vooral dit huis tot een thuis maken en Marga zou de eerste vijf jaar voorlopig thuis zijn als de kinderen uit school kwamen om de overstap ook voor hen beter te kunnen begeleiden. Dat was nodig want de kinderen stonden niet echt te juichen.

Op het moment dat ik het hier met ze over heb, komt Martijn binnen, een van de twee zoons. Ik vraag aan hem wat hij ervan vond in het begin. Hij zegt: ”ik vond het vreselijk, niks was of kon makkelijk. De eerste 2,3 jaar was doorbijten. Ik had geen keuze. Ik vond het schoolsysteem afschuwelijk, autoritair. Je moet je mond houden, je kan niet in discussie gaan met de leraar, dat werd niet geaccepteerd”. Uiteindelijk, vertelt Marga, is hij in een “leer-werksysteem” terecht gekomen, werken en leren tegelijk, in Nederland het leerlingwezen genoemd. Dat was voor hem een beter systeem. Collega’s om samen mee te werken en te praten, en school waar kinderen in vergelijkbare werk-/leeromstandigheden zaten en waar je in de praktijk van alledag de taal leerde.
Ook de andere twee kinderen hebben veel gedaan aan zelfstudie om hun opleidingen te volgen. Nu studeert hun dochter in Bordeaux biologie, en hun oudste zoon werkt nu bij Renault en de andere bij Airbus in Toulouse. Chapeau, zou ik zeggen!

Maar hoe ging het ondertussen met Geert en Marga?

Geert, druk bezig met de verbouw van het eigen huis, maar ook al na half tot driekwart jaar benaderd door inderdaad de mensen die hij als potentiële klanten had gezien, op zijn stoep met vragen om hulp bij hun verbouwingen. Dat ging en gaat nog steeds goed. Zoals Geert zegt: “ik heb als zelfstandig ondernemer nog geen dag zonder werk gezeten,  maar de hectiek en het materialisme is hier op het platteland minder. Ik word er minder mee geconfronteerd in vergelijking met Nederland”.
Hij heeft ook nog een hobby, die volgens Marga de nodige tijd vraagt, het opknappen van oude auto’s en die dan weer verkopen. Ik heb niks met auto’s, maar ik heb ze wel zien staan bij hun huis en het zijn plaatjes.

Marga, tegenwoordig verpleegkundige cardiologie in het ziekenhuis in Sarlat, kwam wel een beetje van een koude kermis thuis. De eerste jaren, zoals volgens afspraak, heeft ze haar verpleegkundige vak niet uitgeoefend. Bovendien kon ze met haar specialisatie neonatologie in Sarlat niet uit de voeten en is ze overgestapt naar cardiologie. Maar na die “thuisjaren” heeft het nog 2,5 jaar geduurd voordat ze weer aan de bak kwam. Er werd een hoop gesteggeld over diploma’s, terwijl die Europees en volgens het BIG-register prima in orde waren. Er moesten opnieuw examens gedaan worden, de bureaucratie was een verschrikking. Er waren wel werkplekken, maar op de een of andere manier zag men niet graag buitenlandse verpleegkundigen op die plekken. Uiteindelijk is het wel gelukt, maar het vreemde is wel dat een buitenlandse verpleegkundige netto minder verdient dan een Franse verpleegkundige. Rara hoe kan dat met deze Europese regelgeving en open marktfilosofie.
Van het feit dat Marga behalve Nederlands, ook (medisch) Frans en Engels praat, wordt nu echter  door het ziekenhuis wel gebruik gemaakt. Er zijn in de zomermaanden toch heel veel buitenlandse mensen die onverhoopt medische hulp nodig hebben en in het ziekenhuis belanden. En dan is een meertalige verpleegkundige toch wel erg handig!!!
Maar los van dit gegeven, is het prima om weer aan het werk te zijn. Marga heeft ook nog een gîte aan huis die van april t/m eind oktober wordt verhuurd en die ook nog het nodige werk vraagt, naast de moestuin en de beesten (o.a. ezel).

En de hectiek dan, vraag ik. Ja geeft Marga toe, we hebben een druk leven, maar het is toch relaxter. Ik geniet van de natuur en de rust om me heen, er is geen ratrace om meer of beter en het lijkt in ieder geval meer om de kwaliteit van het bestaan te gaan.

Maar ze zijn ook eerlijk. Na de eerste periode van drie jaar was er ook een gevoel, dat Fransen eigenlijk niet altijd even vriendelijk zijn, ze werden niet gegroet als ze dorpsgenoten tegenkwamen. Ze hebben ook wel enige achterdocht gevoeld bij de bevolking. Het heeft een tijd geduurd voordat dat overwonnen was. Maar als je goed bent voor de mensen in je omgeving, dan zijn ze ook goed voor jou. En je wordt niet beoordeeld op je kleding, je uiterlijk of de grootte van je huis etc. Als je in je oude kloffie aankomt, dan is dat geen enkel probleem.

Een van mijn laatste vragen was: “Wat vinden jullie nu essentieel anders in Frankrijk in vergelijking met Nederland”.
Zowel Geert als Marga zijn daarover heel duidelijk: “het ondernemer zijn”. Nederland is een land van ondernemers, van handelaren, van mensen die kansen zien en die ook pakken. Het klinkt als een open deur, maar het is echt zo vinden zij. De Fransen wachten af, zoeken een meer beschermend werkklimaat, zijn gesteld op hun privileges, hun werkcultuur. Het is niet de intentie hier een negatief beeld van de Franse werker/ondernemer neer te zetten, maar er is een duidelijk verschil hoe men tegen zelfstandig ondernemen aan kijkt. In de grote steden zie je wel verandering, maar op het platteland gaat dat langzamer.

Hoe kijk je nu terug op de stap die je hebt gemaakt en heb je een advies aan potentiele “ik vertrek”-mensen. Geert zegt: “doe vooral niet wat mensen doen bij “ik vertrek”. Dus zorg ervoor dat je wel geld op de bank hebt staan, of je moet een grote mate van zekerheid hebben dat je binnen de kortste keren echt een baan hebt. Ga niet op de bonnefooi, overtuig jezelf van de mogelijkheden. Ga bijvoorbeeld in de winter kijken als je iets in de horeca wilt doen. Dan zie je dat heel veel horecagelegenheden dicht zijn omdat er gewoon te weinig klanten zijn  en je geen geld kunt verdienen”.
Marga : “als je kinderen hebt in de tienerleeftijd, zoals wij hadden toen we weg gingen, wees je dan bewust van het feit dat je een zware wissel trekt op die kinderen. Als ik het had geweten, had ik misschien wel een paar jaar gewacht. Het schoolsysteem en vooral de schoolcultuur is dermate anders, dat niet ieder kind in staat is om daar op die leeftijd goed mee te kunnen omgaan”.

Het heeft allemaal uiteindelijk goed uitgepakt en ze zijn tevreden en gelukkig.
Maar nog 2 dingen: ze willen geen van beiden in een verpleegtehuis in Frankrijk terecht komen.
De ouderenzorg in Frankrijk is niet van die kwaliteit dat ze daar mee geconfronteerd willen worden. Dus als ze oud en zorg nodig gaan hebben gaan ze toch terug naar Nederland.
En wat missen ze? Het ouderwetse Kerstfeest in Nederland, met al zijn toeters en bellen en ballen en kerststalletjes en prachtig versierde bomen en lekker, smakelijk eten. Tsja, je kunt niet alles hebben.

Het was een leuk, open en eerlijk gesprek.

Dank je wel, Marga en Geert.

Anna